Powroty z wakacji bywają bardziej stresujące, niż się wydaje.  Okres wakacyjny obfituje w swobodę, relaks, w większości mamy w tym czasie duży wpływ na to, co robimy w ciągu dnia. Powrót z urlopu, a także końcówka wakacji dla dzieci szkolnych czy studentów może być wyzwaniem.

Nagle, z dnia na dzień, pojawia się konieczność wcześniejszego kładzenia się i wstawania, spakowania rzeczy niezbędnych nam w szkole i pracy, zmiany stylu ubierania (np mundurki, formalny strój w pracy). Już nie decydujemy w 100% o tym co dziś robimy, tylko konieczne jest wykonywanie zadań i czynności, które nam się nie podobają albo których nie lubimy.

Psycholożka dr Małgorzata Kowalczyk opisuje zespół napięcia pourlopowego (PHT – post holiday tension) jako przejściowy stan psychofizyczny, obejmujący zmęczenie, irytację, obniżoną wydajność i trudności ze snem — zwykle trwający od czterech do pięciu dni, choć czasem dłużej .

Powrót do szkoły po wakacjach wiąże się ze stresem uczniów.

Według badania z 2021 r. przeprowadzonego przez Centrum Edukacji Obywatelskiej wśród uczniów i nauczycieli:

• 73 % uczniów odczuwa stres, niepewność lub strach związany z powrotem do szkoły

• 52 % zgłasza wyłącznie negatywne emocje

• 25 % uczniów i 53 % nauczycieli deklaruje potrzebę wsparcia psychologicznego.

To ważny sygnał, by uwzględnić potrzeby emocjonalne całej rodziny.

Praktyczne wskazówki dla rodzin – jak zorganizować powrót?

1. 📋 Zaplanuj łagodny start.

Zablokuj 2–4 dni po powrocie na stopniowe zanurzenie się w obowiązki, zaczynając od lżejszych zadań. Na początek planuj zadania, które dodają energii, a wymagające zostaw na lepszy moment dnia.

2. 🕰️ Utrzymaj rytm dnia i przerwy.

Rytm pomaga odzyskać równowagę – codzienne przerwy np na obiad, spacer są kluczowe, zwłaszcza przy intensywnym trybie. W okresie wakacji szczególnie młodzież znacznie dłużej jest aktywna wieczorami i nocą, co powoduje, że pora porannego wstawania znacznie się opóźnia. Stopniowo wracaj do stałych godzin snu i budzenia. Jeśli jeszcze nie rozpocząłeś tego procesu z dziećmi to ostatni dzwonek.

3. ⛵️ Przedłuż korzyści z wakacji

Planowanie rekreacji np. spotkań, spacerów, hobby, weekendu za miastem po powrocie pomaga zachować relaksacyjny nastrój długo po urlopie .

4. 😃 Akceptacja i pozytywne nastawienie

Zdaj sobie sprawę, że stres i niepokój są naturalną reakcją. Skoncentruj się na zaletach (spotkania, porządek, nowe możliwości).  Przełam powrót do rutyny poczuciem humoru lub drobnym rytuałem celebracyjnym.

5. 🧑‍🧑‍🧒‍🧒 Rytuały rodzinne i codzienna struktura

Dla dzieci szczególnie ważne są rutyny: np. wieczorne procesy (mycie, czytanie, przytulenie) oraz poranne stałe elementy – to obniża poziom stresu i pomoże im się lepiej zorganizować. Ostatni tydzień wakacji to świetny moment na wypróbowanie planowanej rutyny. Zaobserwuj ile czasu zajmuje wam wyszykowanie się do wyjścia z domu. Dzięki temu plan poranka będzie oparty na faktach, a nie nierealnych oczekiwaniach, które spotęgują poranne napięcie. Jeśli chcesz coś usprawnić, ostatnie dni wakacji to świetny czas na trening np pakowania plecaka, pracy z timerem, czekania na swoją kolej w łazienek itp.

6. 🤗 Emocje dzieci - wsparcie i przestrzeń

Stwórz miejsce na wyrażenie napięć: np. “skrzynka trosk”, gdzie mogą wyrzucić swoje lęki zapisane na karteczce, poranne dzielenie się emocjami itp. Normalizuj uczucia dzieci: to, że tęsknią za wakacjami, jest w porządku. Twoje zrozumienie to potężne wsparcie emocjonalne, które może obniżyć napięcie w domu.

Powrót do codzienności po wakacjach nie musi oznaczać chaosu i frustracji.  To naturalne, że towarzyszy nam lekki spadek energii, stres czy tęsknota za beztroską, ale dzięki świadomemu planowaniu, prostym rytuałom i uważności na emocje swoje i bliskich możemy sprawić, że wrzesień stanie się nie początkiem stresu, lecz okazją do nowego otwarcia. 

Dajmy sobie czas na adaptację, wspierajmy się nawzajem i pamiętajmy – najważniejsze to nie „idealnie wejść w tryb”, ale zachować równowagę i dobre relacje w rodzinie.